język karaimski

Językowa mozaika ziem polskich:

Języki mniejszościowe i regionalne w Polsce dzisiaj

Niektóre z języków mniejszości są jeszcze używane, ale znajdują się w sytuacji krytycznego („śmiertelnego”) zagrożenia. Należą do nich w Polsce m.in.

Język karaimski – właściwie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej jest już obecnie językiem wymarłym; jego mówcy mieszkają jeszcze tylko w Litwie. Więcej informacji na temat (pochodzenia) tego języka, jego stopnia zagrożenia i liczb użytkowników: http://pl.languagesindanger.eu/book-of-knowledge/list-of-languages/karaim. Zachęcamy też do rozwiązania zadania z języka karaimskiego, które znajdziecie poprzez interaktywną mapę (http://pl.languagesindanger.eu/map-pl).

Dzięki wysiłkom Karaimów z Litwy, Polski i Ukrainy podejmuje się współcześnie próby rewitalizacji (trockiej odmiany) karaimskiego, m.in. poprzez: publikacje tekstów karaimskim w czasopiśmie Awazymyz, wydanie Rozmówek polsko-karaimsko-litewskich (dostępnych też: http://www.rozmowki.karaimi.org), płyty z piosenkami karaimskimi, oraz organizowanie Letniej Szkoły Języka Karaimskiego (http://www.karaimi.org/wydarzenia/2012/item/33-x-letnia-szkola-jezyka-karaimskiego).

Więcej też: http://inne-jezyki.amu.edu.pl/Frontend/Language/Details/32

	Ze zbiorów M. Abkowicz

Karaimi są grupą etniczną i religijna, wyznającą karaimizm – religię pochodzącą od judaizmu, jednak zawierającą w sobie również wiele elementów chrześcijańskich i muzułmańskich. Sam ich język należy do grupy języków turkijskich, zawiera w sobie jednak elementy języka hebrajskiego i aż do XX wieku zapisywany był z pomocą alfabetu hebrajskiego. Dziś użytkownicy karaimskiego zapisują swój język przy pomocy alfabetu łacińskiego.

Karaimski zapisany cyrylicą oraz alfabetem łacińskim wraz z tłumaczeniem, http://inne-jezyki.amu.edu.pl/Frontend/Language/Details/32/GraphicSystems

Karaimi jednak stanowią bardzo nieliczną społeczność – w całej Europie ich liczba zbliżona jest do 2000, zaś samych użytkowników języka karaimskiego jest mniej niż 200. Mieszkają oni w Polsce, Ukrainie i Litwie, jak również w Izraelu czy w Stanach Zjednoczonych. Zważywszy zarówno na małą liczbę użytkowników, jak i ich rozproszenie geograficzne, nie dziwi fakt, że karaimski jest językiem krytycznie zagrożonym. Aby ten proces spowolnić – lub, wręcz, aby ten język zrewitalizować – od 12 lat organizowane są Letnie Szkoły Języka Karaimskiego w Trokach (Trakai) na Litwie.

Karaimskie muzeum etnograficzne w Trokach (Trakai) – dwujęzyczna nazwa i godło karaimskie, http://inne-jezyki.amu.edu.pl/Frontend/Language/Details/32/Speakers
Fot. Tomasz Wicherkiewicz

Na stronie internetowej pisma historyczno-społeczno-kulturowego Karaimów, Awazymyz, możemy znaleźć relację z XI edycji tej szkoły letniej. Każdego roku celem studentów, dorosłych i osób starszych jest nauka od podstaw lub pogłębienie znajomości ich historycznego języka. Oprócz tego, uczą się oni własnej historii, literatury, zapoznają się z sylwetkami wybitnych Karaimów czy też organizują projekty badawcze w celu poszerzenia horyzontów i wiedzy. Jest to tez doskonała okazja, aby Karaimi z różnych stron Europy czy świata mogli pozostać w kontakcie i chociaż w taki sposób pozostać jedną społecznością. Stronę towarzyską szkoły letniej umilają warsztaty tańca i śpiewu, jak i występu takich grup jak Dostłar, której członkowie są Karaimami mieszkającymi w Warszawie.

Fragment występu zespołu Dostłar: https://www.youtube.com/watch?v=Cfhas43NfRs