język słowiński

Język słowiński – najczęściej klasyfikowany jako najbardziej na północny-zachód wysunięta odmiana kaszubska (zachodniosłowiańska), opisana w pracach pierwszych kaszubologów (F. Lorentz, A. Hilferding)

Słowiński wśród dialektów kaszubskich (http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Kaszuby_-_dialekty_wg_F.Lorentza.png) oraz nagrobki ostatnich Słowińców na cmentarzu w Klukach (http://muzeumkluki.pl/cmentarz.html)

Użycie języka słowińskiego malało już od połowy XIX w., gdy kolejne parafie i szkoły w okolicach Główczyc i Smołdzina przechodziły na język niemiecki. Zresztą i przedtem nie był to język używany w tych domenach – po słowińsku mówiło się przede wszystkim w domostwach samych Słowińców. Ostatnią dziedziną przetrwania było rybołówstwo (przede wszystkim w jeziorach Gardno i Łebsko). Całkowity zanik kultury słowińskiej przyniósł koniec II wojny światowej i migracja prawie wszystkich mieszkańców wsi słowińskich do Niemiec. Więcej o wymieraniu języka słowińskiego – http://wkpl.org/blog/morgiana/?p=149. Na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu przechowywane są archiwa nagrań zgromadzonych przez prof. Z. Sobierajskiego zawierające i elementy gwary słowińskiej. Czekają one wciąż na opracowanie…

Pierwszy tom Słownika gwarowego tzw. Słowińców kaszubskich Zenona Sobierajskiego (Warszawa 1997) – tomy następne nigdy nie ukazały się; oraz pierwsze opracowanie historyczno-antropologiczne nt. Słowińców (Poznań 2012).