naxi

Naxi (znane także jako Na-khi, wymawiane [naɕi]) to mniejszość narodowa zamieszkująca prowincję Junnan w południowo-zachodnich Chinach oraz sąsiadujące z nią tereny w Syczuanie i Tybecie, prawdopodobnie też w Birmie/Mjanmie.  Język naxi należy do języków tybeto-birmańskich i używany jest w kilku dialektach. Liczba użytkowników to 309 tysięcy (Ethnologue 2009) – w tym około 100 tysięcy osób jednojęzycznych, stąd język ten nie jest uznawany za krytycznie zagrożony.

Na szczególną uwagę zasługuje pismo piktograficzne ludu Naxi – dongba. W przeszłości, pismo to było używane głównie przez kapłanów dongba do zapisu świętych tekstów religii Bön, dominującego w Tybecie wyznania przed nastaniem czasów buddyzmu. Pismo dongba składa się w większości z piktogramów, symboli (ideogramów) i znaków sylabicznych, jest prawdopodobnie jednym z ostatnich piktograficznych systemów pisma na świecie. I chociaż współcześnie pismo to już niemal nie jest używane w celach sakralnych (czyli w swoim pierwotnym przeznaczeniu) – bardzo niewielu kapłanów dongba pozostało przy życiu – to jego popularność wśród Naxi rośnie. Coraz częściej widzi się dongba w codziennym zastosowaniu np.  w turystyce czy usługach reklamowych…

Poczytaj więcej

Dowiedz się więcej o systemach pisma z Księgi Wiedzy (Rozdział 5).

Obejrzyj filmik o piśmie Naxi: http://www.youtube.com/watch?v=TgIQeOFzBew

Dodatkowe informacje i źródła

Więcej na temat badań i nauczania pisma dongba:

Stary manuskrypt w pismie dongba (wyżej) oraz współczesna jego modyfikacja do celów popularnego słowniczka naxi dla turystów (poniżej):

Pismo ludu Naxi. Fot. T. Wicherkiewicz