Miyako to język z grupy riukiuańskiej, które wraz ze swoim większym “kuzynem”, japońskim, tworzą rodzinę języków japonicznych. Językami riukiuańskimi mówi się na terenie Archipelagu Riukiu, który ciągnie się od wysp Amami nieopodal Kiusiu na północy aż po bliską Tajwanowi wyspę Yonaguni na południowym zachodzie. Miyako jest językiem poważnie zagrożonym – potrafią się nim posługiwać raczej tylko starsi mieszkańcy wysp Miyako, podczas gdy ich dzieci i wnuki znają tylko japoński. Dokładne dane na temat liczby użytkowników nie są dostępne, jeżeli jednak założy się, że wszyscy mieszkańcy wysp Miyako powyżej 60. roku życia znają język miyako, to można szacować tę liczbę w przedziale 10 – 15 tysięcy.
Chociaż miyako oraz inne języki riukiuańskie coraz rzadziej służą jako narzędzie codziennej komunikacji, to wciąż bywają używane w tekstach tradycyjnych rytuałów, w pieśniach czy piosenkach. W ostatnich latach popularność w całej Japonii zdobył miyakoski piosenkarz, Isamu Shimoji. Poniżej zamieszczamy odnośniki do dwóch jego piosenek w języku miyako:
zob. także tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=0Rjl0XOfhPM
A tutaj można posłuchać, jak mówi po miyakosku o języku miyako (film: Patrick Heinrich, tłumaczenie polskie: Aleksandra Jarosz):
Dowiedz się więcej o języku i kulturze w Rozdziale 6 Księgi Wiedzy!
Znajdź ćwiczenia z miyako na Interaktywnej Mapie!
INFORMACJE I ŹRÓDŁA DLA ZAINTERESOWANYCH
Lista słownictwa podstawowego w języku miyako: http://language.psy.auckland.ac.nz/austronesian/language.php?id=455
Opis gramatyczny dwóch regionalnych odmian języka miyako można znaleźć w książce pt. An Introduction to Ryukyuan Languages [wprowadzenie do języków riukiuańskich] pod redakcją Michinoriego Shimoji oraz Thomasa Pellarda. Cała książka dostępna jest pod poniższym adresem: http://lingdy.aacore.jp/jp/material/An_introduction_to_Ryukyuan_languages.pdf
Można także posłuchać, jak rodzimi użytkownicy tych odmian opowiadają “historię o gruszkach” (ang. Pear Story) w swoim ojczystym języku! (Transkrypt tego, co mówią, znajdziecie w powyższej książce pt. Introduction to Ryukyuan Languages.)
http://lingdy.aacore.jp/PearStory/detail/e_nisibe.htm
http://lingdy.aacore.jp/PearStory/detail/e_ogami.htm
Bardziej zaawansowany opis (po francusku) odmiany miyakoskiego z wysepki Ogami, wraz z informacjami na temat klasyfikacji oraz historii języka miyako, można znaleźć w pracy doktorskiej Thomasa Pellarda:
http://tel.archives-ouvertes.fr/docs/00/44/41/50/PDF/ogami-cpr.pdf
Próbek pojedynczych wyrazów w odmianie Hirara można posłuchać poniżej (strona dostępna wyłącznie w języku japońskim):
http://133.13.160.25/rlang/myk/index.html
Historia i obecna sytuacja języków riukiuańskich omówione zostały w poniższych internetowych artykułach:
Patrick Heinrich: Langugae Loss and Revitalization in the Ryukyu Islands [zanik i rewitalizacja języków na Wyspach Riukiu] (http://japanfocus.org/-Patrick-Heinrich/1596)
Fija Bairon, Matthias Brenzinger and Patrick Heinrich: The Ryukyus and the New, But Endangered, Languages of Japan [Riukiu oraz nowe, choć zagrożone, języki Japonii] (http://japanfocus.org/-Matthias-Brenzinger/3138)
94-letnia perkusistka
Taniec zespołowy podczas fesitwalu Masitorja w Nobaru
Taniec Kuicja