Język swański - rodzimy języków Swanów (Svanuri) – mieszkańców Swanetii, wysokogórskiego regionu na południowych stokach Kaukazu północno-zachodniej Gruzji. Język, zwany przez samych Swanów lusznu, jest jednym z języków kartwelskich, które tworzą rodzinę językową wraz z gruzińskim, megrelskim i lazyjskim. Języki kartwelskie traktowane są przez władze Gruzji jak dialekty języka gruzińskiego, pomimo stanowisk językoznawców i innych specjalistów, którzy podkreślając odrębną historię rozwoju poszczególnych języków, klasyfikują je jako oddzielne języki. Brak wsparcia władz i niski prestiż języka swańskiego w Gruzji przyczyniają się znacznie do przyspieszenia jego zaniku. W ostatnich latach wysokogórskie osiedla Swanów padają również ofiarą niszczących lawin i osuwisk, na skutek których część ich przesiedlono w równie biedne, acz też równinne regiony południowej Gruzji (m.in. przy granicy z Armenią i Azerbejdżanem). Swanowie są – podobnie jak Gruzini – prawosławnymi chrześcijanami, aczkolwiek w ich tradycjach zachowały się liczne pozostałości wierzeń przedchrześcijańskich. Język swański zapisywany jest obecnie najczęściej alfabetem gruzińskim, choć stosowano również doń pismo łacińskie czy rosyjską grażdankę.
Więcej na temat struktury lingwistycznej języka swańskiego m.in. w:
Hewitt, George 2004. Introduction to the Study of the Languages of the Caucasus. München: Lincom.
Schulze, Wolfgang 2002. „Kaukasische Sprachen”, w: M. Okuka & G. Krenn (red.) Lexikon der Sprachen des europäischen Ostens [ = Wiieser Enzyklopädie des europäischen Ostens, 10]. Klagenfurt: Wieser Verlag. Ss. 837-890.
Zadanie: Nazwy miesięcy po swańsku
|
Swanowie, podobnie jak wiele społeczności mówiących się mniej lub bardziej zagrożonymi językami, nie posługują się już starymi, tradycyjnymi nazwami miesięcy. Zmienił się nawet kalendarz (m.in. za sprawą przyjęcia gregoriańskiego w miejsce juliańskiego). Obecne zlatynizowane – a właściwie ‘zgruzińszczone’ (zgeorgianizowane) nazwy poszczególnych miesięcy w języku swańskim to:
1. ianwär |
Język swański zapisywany jest alfabetem gruzińskim - (z nieznacznymi uzupełnieniami), który z kolei powstał i rozwinął się jako jeden z najbardziej fonetycznych systemów pism świata. Poniżej umieszczono te same nazwy, zapisane w tym alfabecie, lecz w innej kolejności. Proszę znaleźć odpowiadające sobie pary:
|
Odpowiedź
SPrawidlowe odpowiedzi znajdziesz w pliku: PDF - miesiące w j. swańskim..